Element79

De grondstoffen kunnen tot nog toe hun prestatie van vorig jaar niet evenaren. In 2016 klommen de grondstoffenprijzen voor het eerst in 5 jaar met een stijging van 11 procent voor de Bloomberg Commodity index (BCOM). Dit bleek niet de start van een nieuwe trend want mei was de derde maand op rij met een negatief rendement voor deze grondstoffenindex.

De BCOM viel terug naar het niveau van september en noteert nu al 6 procent lager dan bij de start van 2017. 

Naast onrust over een tragere groei, de talrijke macro-economische en (geo)politieke onzekerheden drukken ook de hoge voorraden bij veel grondstoffen op de prijzen.

De productiecapaciteit werd onvoldoende afgebouwd waardoor hogere prijzen ook snel terug het aanbod kunnen doen toenemen en de prijsstijgingen bijgevolg niet duurzaam blijken.

Binnen het grondstoffencomplex presteren de edelmetalen bovengemiddeld goed maar ook in deze groep zijn er voorlopers en achterblijvers. Palladium is de primus met een klim van meer dan een vijfde, nadat het metaal ook vorig jaar al 21 procent duurder werd. Goud en zilver lieten dit jaar al respectievelijk 11 en 9 procent bijschrijven. Platina, dat vorig jaar tegen de trend in amper 1 procent duurder werd, blijft ook nu weer ver achter met een prijsstijging van minder dan 2 procent.

Vooral de underperformance van platina is opmerkelijk. Het edelmetaal noteert zowel tegenover palladium als tegenover goud op het laagste peil in meerdere jaren. De platina/palladium ratio stond sinds 2002 niet meer zo laag en de platina/goud ratio bereikte zelfs een nieuw historisch dieptepunt.

De platina/palladium ratio schommelde sinds 2010 meestal tussen 1,5 en 2,5 maar bedraagt nu nog maar 1,12. In 2009 bedroeg de prijsverhouding tussen de 2 edelmetalen zelfs 5,5. Historisch gezien is platina op dit moment dus erg goedkoop tegenover palladium. Of anders gesteld: palladium is duur tegenover platina.

Kan de ratio onder de grens van 1 terugvallen of anders gesteld, kan een troy ounce palladium duurder worden dan platina zoals in 2001 voor het laatst het geval was? Analisten van Deutsche Bank en Citigroup denken alvast van wel en verwachten dat deze situatie zich nog dit jaar zal voordoen.

Katalysatorenproducent Johnson Matthey voorspelt dat het aanbod van platina dit jaar voor het eerst in 6 jaar de vraag zal overstijgen. De mijnproductie zal iets dalen maar de vraag naar platina voor industriële toepassingen en juwelen zal nog sterker afnemen. Dit zal volgens het bedrijf leiden tot een surplus van 300000 troy ounce.

Palladium daarentegen zal na 5 opeenvolgende deficitjaren in 2017 het aanbodtekort nog verder uitdiepen naar 792000 troy ounce. Dit is het gevolg van een sterke vraag in de VS en China en een hoger marktaandeel van benzine ten nadele van diesel.

Het is niet helemaal uitgesloten dat…

Lees verder “Platina: achtergebleven edelmetaal”

De hoofdzetel van de International Cocoa Organisation (ICCO) verhuisde op 25 april formeel naar Abidjan, de hoofdstad van Ivoorkust. De voorbije 44 jaar was de instelling gevestigd in Londen, historisch de belangrijkste handelsmarkt voor cacao.

De verplaatsing naar Abidjan, is vooral symbolisch want Ivoorkust is de grootste cacaoproducent ter wereld. Het ‘bruine goud’ heeft een aandeel van 15 procent in het bruto binnenlands product van het land en zorgt voor 30 procent van de exportinkomsten.

De ICCO mag al meteen aan de bak want de leden van de organisatie belegden eind april een spoedvergadering toen de cacaoprijs terugviel naar het laagste peil in bijna 10 jaar!

Wat is er aan de hand?

In het kort: een overaanbod, gekoppeld aan een lagere vraag en een hoop speculanten die de neerwaartse beweging heftiger maken dan fundamenteel verantwoord is.

Al heb je dat laatste wel op meerdere markten. Tot vorige zomer kostte een ton cacaobonen nog meer dan 3000 dollar. Daar is intussen ongeveer 40 procent afgegaan. Cacao is dan ook met voorsprong de slechtst presterende grondstof binnen de Goldman Sachs Commodity index.

Het overaanbod heeft te maken met het gunstige weer in West-Afrika, goed voor 73 procent van de mondiale productie van cacaobonen. De uitdrogende Harmattan wind bleef dit oogstjaar achterwege en er viel ook voldoende neerslag. Beide elementen samen staan garant voor goede oogsten. De ICCO verwacht voor het lopende oogstjaar een surplus van 264000 ton, het grootste overschot in 6 jaar. Andere prognoses liggen daar nog een stuk boven.

Aan de vraagzijde kromp de cacaomarkt tussen augustus en januari met 2,1 procent. Daarbij was de groei in Azië (1,6 procent) onvoldoende om de achteruitgang in Noord-Amerika (-3,4 procent) te compenseren.

Het huidige onevenwicht tussen vraag en aanbod is allang geen nieuws meer voor de markt en we mogen er dan ook van uit gaan dit al lang in de prijs zit verrekend.

Een andere factor, los van de fundamentals, is veel meer prijsbepalend. We hebben het over het gedrag van speculatieve investeerders. De handel op de termijnmarkten wordt verdeeld tussen commerciëlen en speculanten. Commerciële partijen of handelaren in de fysieke grondstof dekken een bedrijfsrisico af. Speculanten (hedge funds en andere puur financiële partijen) hebben enkel interesse in de onderliggende prijswijzigingen. Het aantal  uitstaande netto short posities in de categorie van de speculanten, om in te spelen op een verdere prijsdaling, klom eerder deze maand naar een absoluut record, net als het totale aantal uitstaande termijncontracten.

Nu is een extreem hoge shortpositie niet zelden ook een contra-indicator. Wanneer deze posities worden omgedraaid, kan de prijs even hard weer stijgen dalen als deze voorheen is gedaald. Tot wat deze short covering kan leiden, observeerden we de voorbije 5 handelsdagen. Cacao werd in 1 week tijd 15 procent duurder.

Hoe liggen de fundamentele kaarten voor cacao eens de speculatieve handel in termijncontracten normaliseert?

Lees verder “Update cacao”