Deze tekst was eerder al toegankelijk voor geregistreerde gebruikers
U kon in het eerste deel lezen hoe Syrië in 2011 de Amerikanen en hun bondgenoten in het Midden-Oosten tegen de haren in streek door voor een alternatieve pijplijn te kiezen die de Amerikaanse belangen niet diende. Niet veel later zette de politieke oppositie in Syrië tegen Bashar al Assad een rebellenleger op poten.
Deze kaderde in de zogenaamde Arabische lente, een verzamelnaam voor de verschillende burgeropstanden rond die tijd. In de praktijk is de bevolking van die landen nu slechter af dan voor de opstanden, maar dit is weer een ander verhaal.
U mag twee keer raden door wie die Syrische rebellen financieel, materieel en logistiek werden gesteund. Inderdaad, de Verenigde Staten, de Soennietische Golfstaten onder leiding van Saoedi-Arabië en Turkije. Dit laatste land speelde (en speelt nog steeds) een eerder dubieuze rol in het conflict. De belangrijkste bondgenoten van Syrië zijn het Sji-ietische Iran en Rusland. Bashar al Assad is zelf een Alawiet, een stroming binnen de Sji-ieten.
De georchestreerde rebellenopstand ontaardde in een regelrechte burgeroorlog. Intussen zijn er zoveel verschillende partijen bij betrokken dat het Syrische grondgebied nu het speelveld is waar uiteenlopende conflicten worden uitgevochten. De gevolgen daarvan zijn letterlijk in heel Europa voelbaar.
Maar terug naar Rusland en de gaspijpleidingen.
We schreven eerder al dat Oekraïne het belangrijkste transitland is voor Russisch gas dat richting de afnemers in de Europese Unie stroomt. Begin 2014 stelde de Verenigde Staten een vazallenregering aan in Oekraïne. Die moest voluit de kaart van het westen trekken en toenadering zoeken tot het militair bondgenootschap NAVO.
De Amerikanen wisten maar al te goed dat Rusland dit niet zou laten gebeuren en dat daar hommeles zou van komen. Oekraïne sloot de gastoevoer af en er werd gevreesd dat (West-)Europa zonder aardgas zou vallen.
Zover kwam het uiteindelijk niet. De burgeroorlog tussen pro-westerse en pro-Russische Oekraïners, de zogenaamde annexatie van de Krim en de ramp met Malaysia Airlines MH17 zijn allemaal directe en indirecte gevolgen van de gecreëerde instabiliteit in Oekraïne.
Naast verschillende landen uit de Europese Unie was ook Rusland al langer vragende partij om de afhankelijkheid van de Oekraïne-aardgasroute te verminderen. Het South Stream project moest daar aan tegemoet komen. Een pijpleiding onder de Zwarte Zee moest Rusland verbinden met Bulgarije.
Maar South Stream was ook een concurrent van het eerder aangehaalde Amerikaanse Nabucco-project. Naar aanleiding van het conflict in Oekraïne legden de Verenigde Staten hun westerse bondgenoten op om sancties in te stellen tegen Rusland. Sancties, waar de VS nota bene zelf niet de minste last van heeft maar bijvoorbeeld de Europese landbouwsector wel. Bulgarije en de Europese Unie werden onder druk gezet en het South Stream project werd in 2014 begraven.
De Turkish Stream werd opgevat als een alternatief voor de South Stream. Deze pijplijn zou eveneens onder de Zwarte Zee lopen en het Zuid-Russische Krasnodar verbinden met Thracië. Dit gebied in het uiterste noordwesten van Turkije behoort geografisch tot Europa. Ook de Turkish Stream sleept al een hele geschiedenis met zich mee.
Gelieve aan te melden om het volledige artikel te lezen.