Elk jaar heeft verrassingen in petto maar in 2016 was het verschil tussen verwachtingen en realiteit vaak wel heel erg groot. Wie vorig jaar een overwinning van het Brexit-kamp, de verkiezing van Donald Trump als nieuwe Amerikaanse president of een kwartfinale voor IJsland op het Europees kampioenschap voetbal durfde te voorspellen, werd meer dan waarschijnlijk in een dwangbuis afgevoerd.
Ook de grondstoffenmarkten kregen hun deel. Het OPEC-kartel verlaagde voor het eerst in bijna 10 jaar de productie terwijl de edelmetaalprijzen in de tweede jaarhelft vreemde bokkensprongen maakten. De Trump-rally liet dan weer de prijzen van de basismetalen de hoogte inschieten.
Per saldo was 2016 wel een vrij goed jaar voor de grondstoffen met op indexniveau (S&P GSCI, Bloomberg Commodity index,…) de eerste stijging sinds 2010.
Het nieuwe jaar werd alvast goed ingezet en verschillende analisten lieten zich ook positief uit voor de grondstoffenmarkten in 2017. Het voornaamste argument daarvoor is het ontstaan van een reflatie-scenario waarbij investeringen in infrastructuur zowel in de Verenigde Staten (Trump’s ‘America First’ politiek) als in China de vraag naar grondstoffen zullen doen toenemen.
Toch zien we voor 2017 minstens even veel ruimte voor verrassingen als vorig jaar. Daar zijn verschillende aanleidingen toe. Een eerste is China, dat voor veel grondstoffen zowel aan de vraag- als aan de aanbodzijde een cruciale rol blijft spelen. Een jaar geleden werd nog voor een harde landing van de Chinese economie gevreesd maar die kwam er niet. China schakelde integendeel een versnelling hoger wat investeringen betreft en daar kon met name de bouw- en vastgoedindustrie het sterkst van profiteren.
Dit vertaalde zich in onverwacht forse prijsstijgingen bij onder meer staal en ijzererts.
Maar de aanhoudende monetaire en economische stimuli hebben ook hun prijs. De gecombineerde Chinese schuld (privaat, overheid en bedrijven) zal dit jaar de kaap van 300 procent van het bruto binnenlands product bereiken.
Die hoge schulden vormen de achilleshiel van het Chinese economische model. Daarbij zijn de eerder vernoemde sectoren en gerelateerde grondstoffen het meest kwetsbaar voor oververhitting. Protectionistische maatregelen kunnen eveneens de Chinese groei ontwrichten. Donald Trump had het al over invoerheffingen tot 45 procent op Chinese producten. Ook andere protectionistische maatregelen zoals de Europese heffingen op Chinees staal kunnen potentieel een handelsoorlog ontketenen.
Daarbij zijn op de langere termijn geen winnaars maar enkel verliezers. Het risico op de gevreesde harde landing is dus niet helemaal van de baan. Het is erg onwaarschijnlijk dat de grondstoffen er in dergelijk scenario ongeschonden uit zullen komen.
Naast China zijn de talrijke geopolitieke conflicten waar de wereld in 2017 mee geconfronteerd wordt een andere belangrijke risicofactor. Het zijn er te veel om op te noemen, maar elk afzonderlijk kunnen ze het marktevenwicht bij 1 of meerdere grondstoffen op (heel) korte termijn verstoren.
Gelieve aan te melden om het volledige artikel te lezen.