Status quo bij goud

Na de capitulatiefase van augustus is de situatie op de edelmetaalmarkten wat gestabiliseerd. De goudprijs blijft nu al ruim enkele weken tussen 1180 en 1210 dollar schommelen en noteert nu 8,5% lager dan begin dit jaar (4,3% in euro). Het gele metaal viel tussen half april en half augustus terug van 1370 naar 1164 dollar of een correctie met 17%. Er zijn dan ook verschillende elementen die de prijs drukken.

Een eerste is de oplopende dollar. Die hangt samen met de stijgende rente in de Verenigde Staten. De Federal Reserve verhoogde eind vorige maand voor de derde keer dit jaar de rente. De kans dat er in december nog een vierde rentestap komt, wordt door de markt op 85% geschat. De macro-economische cijfers blijven goed met een hoge activiteit in de dienstensector en een lage werkloosheid. Intussen zijn ook de rendementen op de langere looptijden de evolutie van de korte rente gevolgd. De vergoeding op de 2-jarige Amerikaanse overheidsobligatie was sinds 2008 niet meer zo hoog. De tienjaarsrente, die meestal als referentie voor de langetermijnrente wordt gebruikt, steeg eerder deze week boven de grens van 3,2%. Dit is het hoogste niveau sinds mei 2011. De markt interpreteert de positieve macro-economische cijfers als een signaal dat de rente nog verder zal stijgen.

Voor  goud is in de eerste plaats de reële rente van belang en niet de nominale. We gaan er van uit dat samen met de nominale rentestijging ook de inflatie zal toenemen en een eventuele stijging van de reële rente erg beperkt zal blijven. Bijkomend heeft goud af te rekenen met een omvangrijke shortpositie op de termijnmarkten. Die was sinds 2001 niet meer zo hoog. Speculatieve investeerders zetten dus verder in op een verdere daling van de goudprijs.

De zilverprijs kon de voorbije weken wel terug (licht) herstellen nadat deze vorige maand voor het eerst sinds begin 2016 onder de grens van 14 dollar was teruggevallen. Het negatief rendement op zilver sinds begin dit jaar bedraagt nu 15% in dollar en 11% in euro. Door het recente herstel is ook de goud/zilver ratio terug wat gedaald. De prijsverhouding tussen beide edelmetalen piekte vorige maand op 85 en bedraagt nu nog 82. Zilver is historisch gezien ook erg goedkoop in verhouding tot andere grondstoffen zoals ruwe olie.

 

Minder koopkracht voor de Turken? Niet met goud in portefeuille!

De goudprijs staat onder druk zegt u? Dat klopt, met dank  aan de niet aflatende klim van de Amerikaanse munt. De dollarindex steeg de voorbije 6 maanden al met meer dan 10%. Het speelt geen rol of dit vanuit fundamenteel standpunt nu terecht of onterecht is. De markt heeft namelijk altijd gelijk.

Maar kijkt u ook even naar de valuta in de zogenaamde ‘periferie’. Talrijke emerging markets munten verloren de voorbije maanden flink terrein. Door de hogere Amerikaanse rente en het vooruitzicht op bijkomende renteverhogingen kwam er een massale stroom uit deze valuta richting de dollar op gang. Handelsoorlogen en politieke en economische sancties speelden daarbij eveneens een rol.

De val van de Turkse lira (TRY) is een extreem voorbeeld. De Turkse munt is sinds begin dit jaar bijna in waarde gehalveerd tegenover de dollar en verloor ook ruim 40% tegenover de euro. Dit is nefast voor de koopkracht van Mustafa met de pet. Maar kijk eens naar de goudprijs afgezet in TRY.

Nog extremere situaties vinden we in Venezuela en Argentinië. Allemaal bananenrepublieken zegt u? Dergelijke vormen van hyperinflatie en extreem verlies aan koopkracht van de munt kunnen de dollar en de euro toch nooit overkomen? Think twice.

Correctie zinkprijs bijna voorbij?

De beslissing van Glencore eind 2015 om de zinkproductie met 500000 ton te verminderen, betekende het startschot voor een haussemarkt in het basismetaal. In 2016 werd een ton zink 60 procent duurder en vorig jaar kwam er nog  eens bijna 30 procent bij. De opwaartse prijstrend zette zich aanvankelijk ook nog dit jaar door en de zinkprijs kom in februari naar het hoogste niveau in 11 jaar. Maar kort daarna keerde de markt en zink ging met de andere basismetalen mee onderuit door de duurdere dollar en bezorgdheid  over een escalatie van de handelsoorlog.

Overaanbod concentraat…

Een ton zink werd dit jaar al 16 procent goedkoper en sinds de top van februari ging er ruim een kwart af van de prijs. Zink is daarmee het slechtst presterende basismetaal in 2018. Meer specifiek kwam de zinkprijs onder druk door een verwachte toename van het aanbod zinkconcentraat dit jaar en de komende jaren. Op de grondstoffenmarkten trekken hogere prijzen traditioneel nieuwe productie aan. Dit is bij zink niet anders. Onderzoeksinstelling WoodMackenzie ziet het aanbod dit jaar al met 300000  ton stijgen.

Dit zal naar verwachting verder oplopen naar 900000 ton en 1,25 miljoen ton in respectievelijk 2019 en 2020. Vedanta Zinc start dit jaar de productie bij de Gamsberg mijn in Zuid-Afrika. Glencore zal in Australië de Lady Loretta mijn terug opstarten terwijl ook de Century mijn terug leven wordt ingeblazen door de nieuwe eigenaar New Century Resources. In India plant Hindustan Zinc een grote expansie terwijl ook de productie bij de Antamina mijn in Peru een versnelling hoger zal schakelen.

Voor 2018 is er nog een consensus over een deficit maar vanaf volgend jaar lopen de meningen uiteen. Zo gaat Goldman Sachs uit van een aanbodtekort (120000 ton) terwijl Citigroup een surplus van 164000 ton verwacht.

…maar niet in geraffineerd zink

Er is echter een grote maar. De voorbije jaren is er bijna geen extra smelt- en raffinagecapaciteit bijgekomen. In China is deze zelfs gedaald door de invoering van strengere milieuregels die de uitstoot van de mijnbouwsector aan banden leggen. De flessenhals zit bijgevolg bij de verwerking van concentraat naar geraffineerd zink. Door dit gebrek aan verwerkingscapaciteit zullen de vergoedingen die mijnbouwers moeten betalen aan de smelters (TC/RC of verwerkings- en raffinagelonen) volgend jaar onvermijdelijk toenemen.

Sinds de start van de haussemarkt zijn de voorraden geraffineerd zink al met 60 procent gedaald. Dit heeft niet alleen met het tekort aan smeltcapaciteit te maken maar ook met de oplopende rente. Die maakt dat de financieringskost om voorraden aan te houden toeneemt. De zinkmarkt heeft ook een backwardation structuur, wat betekent dat termijncontracten met een latere afloopdatum goedkoper zijn dan deze voor onmiddellijke levering. Dit is een indicatie van een krappe fysieke markt.

De recente correctie van de zinkprijs was gezond, maar

Lees verder “Correctie zinkprijs bijna voorbij?”

Dan toch geen “hard bottom” voor goud

Na de monetaire vergaderingen van de Amerikaanse Federal Reserve en de Europese Centrale Bank gaf de goudprijs in eerste instantie geen krimp. Dit bracht verschillende analisten er toe om de grens van 1300 dollar als ‘harde bodem’ te bestempelen, een niveau waar de prijs niet meer onder zou dalen.

Maar nog geen dag later was het al zover. De goudprijs opende op vrijdag nog aan 1305 dollar maar viel in de loop van de namiddag verder terug naar 1279 dollar. Waren het de nieuwe handelsmaatregelen van president Trump tegen China of toch een vertraagde reactie op de geplande renteverhogingen door de Fed? Niemand die hierop een eenduidig antwoord kan geven.

Feit is wel dat goud sinds vrijdag 5 handelsdagen op rij goedkoper werd en daarbij een nieuw dieptepunt in 2018 neerzette. De prijs van een troy ounce goud bevindt zich nu terug op het niveau van december vorig jaar. In april flirtte de goudprijs nog met een technische doorbraak op 1370 dollar. De voorbije 2 maanden moesten verschillende technische steunniveaus er aan geloven en de vorige week uitgeroepen ‘harde bodem’ is intussen een weerstand geworden.

De daling van de goudprijs sinds half april gaat hand in hand met de klim van de dollarindex. Deze index, die de waarde van de Amerikaanse munt afzet tegenover de valuta van enkele handelspartners, klom over dezelfde periode van 89 tot 95. De Amerikaanse Federal Reserve is de andere centrale banken ver vooruit wat monetaire verkrapping betreft. Daardoor loopt het renteverschil tussen de dollarzone en de andere valutablokken steeds verder op.

De duurdere dollar verklaart op zich nog niet waarom goud (en ook zilver) door investeerders niet langer als een ‘veilige haven’ investering wordt beschouwd. Blijkbaar redeneert de markt dat ondanks de hoge beurskoersen, de opgelopen geopolitieke spanningen en de dreigende handelsoorlog er momenteel nog geen nood is aan bescherming. Het rendement van goud sinds begin dit jaar bedraagt nu -3 procent in dollar. In euro noteert het gele metaal ongeveer break-even.

Zilver ging mee onderuit met goud en noteert nu ruim 4 procent lager dan bij de start van het jaar. Eerder deze maand was de goud/zilver ratio teruggevallen naar 76, wat het laagste niveau was sinds eind vorig jaar. Intussen is de prijsverhouding tussen beide edelmetalen terug geklommen naar 77,5.

Aanhoudend hoge volatiliteit

Het marktsentiment tegenover de edelmetalen wijzigt erg snel. Halfweg april zette de goudprijs nog maar eens een (vergeefse) aanval in op het technische weerstandsniveau van 1370 dollar. Deze lukte niet en enkele weken later dook de prijs van het gele metaal voor het eerst sinds december vorig jaar onder de grens van 1300 dollar.

De voorbije jaren was er een negatieve correlatie tussen de evolutie van de goudprijs en die van de langetermijnrente en de dollar. Dit lijkt logisch, want een hogere rentevergoeding doet de opportuniteitskost van goud toenemen. Al is natuurlijk ook het inflatiepercentage van belang. Ook een hogere dollar is in principe nadelig voor goud.

De langetermijnrente zit in de lift en is sinds het dieptepunt van 2016 ruim verdubbeld. Toch leidde dit per saldo niet tot een lagere goudprijs. Samen met de hogere rente viel namelijk ook de dollar terug en dit compenseerde de rentestijging. In het eerste kwartaal bereikte de dollarindex het laagste peil in meer dan 3 jaar.

Maar  de jongste weken veranderde de dollar van koers terwijl tegelijk ook de rente doorsteeg en de geopolitieke situatie wat leek te ontspannen. Tegen deze cocktail kon goud niet op, al was de uitstap onder 1300 dollar maar een kort leven beschoren. Het uitstel van de meeting tussen de Amerikaanse president Donald Trump en zijn Noord-Koreaanse tegenhanger Kim Jong Un zette de markten terug op scherp. De Amerikaanse langetermijnrente, die eerder deze maand voor het eerst in 4 jaar voorbije de grens van 3% klom, viel wat terug waardoor de goudprijs een herstel liet optekenen.

Het goede nieuws van de dollarstijging is dat er nauwelijks een impact was op de prijs van goud in euro. Uitgedrukt in de Europese eenheidsmunt is het rendement van goud sinds begin 2018 zelfs terug licht positief. De correctie van de goudprijs onder 1300 dollar viel ook samen met een daling van het aantal speculatieve long posities in goud. Deze vielen vorige week terug naar het laagste niveau in 10 maanden.

Zilver weerstond beter dan goud aan het geweld van een oplopende rente en dollar en kon stand houden boven het dieptepunt dat eerder dit jaar werd bereikt. Daardoor viel ook de goud/zilver ratio wat terug, al blijft deze historisch gezien op een relatief hoog niveau noteren. De prijsverhouding tussen beide edelmetalen daalde van 82 begin vorige maand naar 78.